Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło założenia projektu ustawy, która ma uprościć i
przyspieszyć postępowania dotyczące kredytów frankowych. Projekt zakłada znaczące
zmiany w procedurach sądowych oraz wzmocnienie ochrony konsumentów. Przyjęcie
ustawy przez Radę Ministrów planowane jest na II kwartał 2025 roku, a jej wejście w życie –
jeszcze w tym samym roku.
Dlaczego potrzebna jest specjalna ustawa dla spraw frankowych?
Obecny system sądowy nie radzi sobie z napływem spraw dotyczących kredytów
indeksowanych do franka szwajcarskiego. W ciągu ostatnich lat do polskich sądów trafiła
rekordowa liczba pozwów, co wydłużyło czas rozpatrywania zarówno spraw frankowych, jak i
innych.
Ministerstwo wskazuje, że:
- Nadzwyczajne obciążenie sądów utrudnia efektywne funkcjonowanie wymiaru
sprawiedliwości. - Dotychczasowe działania są niewystarczające, mimo tworzenia
wyspecjalizowanych wydziałów. - Orzecznictwo jest już ugruntowane dzięki wyrokom TSUE i Sądu Najwyższego, co
pozwala na wprowadzenie nowych regulacji proceduralnych. - Ochrona konsumentów wymaga poprawy, aby zapobiegać dalszym opóźnieniom.
Jakie zmiany wprowadzi ustawa?
Projekt ustawy przewiduje:
1. Przyspieszenie postępowań sądowych:
- Wstrzymanie spłat kredytu przez konsumentów z chwilą złożenia pozwu – spłaty
zostaną zawieszone z mocy prawa, eliminując konieczność składania wniosków o
zabezpieczenie. - Możliwość orzekania na posiedzeniach niejawnych w obu instancjach.
- Przesłuchanie na piśmie i uproszczenie procedur związanych z przesłuchaniem
świadków. - Jednoczesne rozliczenie wzajemnych roszczeń konsumentów i banków w jednym
postępowaniu.
2. Zmniejszenie liczby spraw frankowych w sądach:
- Wprowadzenie ulg fiskalnych dla stron, które zdecydują się na cofnięcie pozwów.
- Wprowadzenie ulg fiskalnych dla stron, które zdecydują się na cofnięcie pozwów.
- Weryfikacja skarg kasacyjnych przez Sąd Najwyższy przed ich rozpatrzeniem.
3. Wzmocnienie pozycji konsumentów:
- Wyroki pierwszej instancji będą wykonalne z chwilą ogłoszenia.
- Zmiana zasad dotyczących potrącenia roszczeń, eliminująca bariery proceduralne.
Promowanie mediacji i ugód
Ministerstwo podkreśla, że ugody są korzystnym rozwiązaniem zarówno dla konsumentów,
jak i banków. Referendarze sądowi będą mogli kierować sprawy do mediacji, a nowe
przepisy uproszczą komunikację między sądem a mediatorem.
Kiedy ustawa wejdzie w życie?
Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiedziało, że projekt trafi do Sejmu w II kwartale 2025
roku. Po 14-dniowym vacatio legis nowe przepisy mają obowiązywać jeszcze w 2025 roku.